در نحوه محاسبه هزینه حقوق و دستمزد علاوه بر تهیه لیست حقوق دستمزد باید با قوانین مربوطه به آن نظیر قوانین کار، قوانین مربوط به مالیات و بیمه های اجتماعی و… آشنا بود. در این مقاله در سایت دکتر داریوش امیدی، رئیس انجمن حسابداری گیلان قصد داریم تا شما را با برخی از اطلاعات مربوط به دستمزد و نحوه محاسبه آن ها آشنا کنیم.

---

زمان مورد برای مطالعه: 10 دقیقه

---

در نحوه محاسبه هزینه حقوق و دستمزد نیازمند اطلاعاتی شامل: حقوق پایه، ساعت کار عادی، ساعت کار اضافی، نوبت کاری و… خواهید بود. اینک توضیح مختصری در مورد بعضی از آن ها ارائه می گردد.

حقوق پایه

به حقوقی گفته می شود که طبق رعایت قانون کار ( برای کارگران رسمی ) و یا از طریق عقد قرارداد ( برای کارگران قراردادی ) برای تولید یک محصول و یا انجام یک کار، مشخص و به صورت ساعتی، روزانه، هفتگی و یا ماهانه به کارگر پرداخت می گردد.

• در صورتی که دستمزد کارگر بر اساس تعداد تولید محصولات باشد، به آن پارچه کاری یا کارمزد می گویند.
• در صورتی که دستمزد کارگر بر اساس ساعت کاری آن ( روزانه ) و بدون در نظر گرفتن تعداد تولید محاسبه و پرداخت گردد، به آن روزمزد می گویند.

نکته مهمی که به آن باید توجه داشته باشید، آن است که دستمزد کارگر نباید از دستمزد تعیین شده توسط قانون کار کمتر باشد.

• ساعت کارعادی

ساعت کارعادی عبارت اند از؛ مدت زمانی که یک نیروی انسانی (کارگر)، تمام نیرو و وقت خود را برای به اتمام رساندن کاری در اختیار کارفرمای خود قرار می دهد.

نکته: باید توجه داشت که طبق تبصره 1 ماده 51 قانون کار، مجموع ساعت کار یک کارگر در هفته نباید از 44 ساعت بیشتر باشد.

• ساعت کار اضافی

طبق قانون کار، ساعات کار اضافی مستلزم شرایط زیر می باشد:

• موافقت کارگر
• پرداخت 40% اضافه بر مزد هرساعت کار عادی
• ساعات کار اضافی نباید از 4 ساعت در روز بیشتر باشد، فقط در صورتی این امکان وجود دارد که طرفین (کارفرما و کارگر) موافقت خود را اعلام نمایند.
• روزهای جمعه به عنوان روز تعطیل کارگران محسوب می شود. بنا به هر دلایلی اگر کارگر روز تعطیل خود را مشغول به کار باشد، 40% اضافه بر مزد به آن تعلق می گیرد.

ساعات کاری مطابق قانون کار:

از ساعت 6 بامداد تا ساعت 22 شب	کار روز محسوب می شود.
از ساعت 22 شب تا ساعت 6 بامداد روز بعد	کار شب محسوب می شود.

 

نکته:

• در صورتی که قسمتی از کار در روز و قسمتی در شب انجام شود، به عنوان کار مختلط محسوب می شود.
• اگر کارگر در صورت نداشتن نوبت کاری در ساعت کار شب مشغول به کار باشد، بر اساس قانون کار 35% اضافه بر مزد ساعات کار عادی به آن تعلق می گیرد.
• ضمنا باید توجه داشت که به ازای هرساعت اضافه کاری 40% علاوه بر دستمزد عادی به کارگر تعلق می گیرد که به آن فوق العاده اضافه کاری گویند.

فوق العاده اضافه کاری از رابطه زیر به دست می آید: 

فوق العاده اضافه کاری  =40% × مبلغ دستمزد

دستمزد یک ساعت اضافه کاری = فوق العاده اضافه کاری + دستمزد

• نوبت کاری

به کاری که در طول ماه به طور مداوم گردش داشته باشد نوبت کاری گویند.

جدول محاسبه ساعات کارکرد در نوبت کاری

صبح و عصر	صبح و عصر و شب	صبح و شب	عصر و شب
10%	15%	5%/22	5%/22

 

 فوق العاده نوبت کاری از رابطه زیر به دست می آید:

= حقوق پایه ÷ ( 220× ( درصد نوبت کاری × تعداد ساعت نوبت کاری ) )

همانطور که مشاهده نمودید، در این مقاله به بررسی برخی از قوانین محاسبه حقوق و دستمزد پرداختیم.

 

همچنین بخوانید: حسابرسی داخلی چیست؟

مطالعه آزاد

در سایت دکتر داریوش امیدی، رئیس انجمن حسابداری گیلان مهارت خود را به منظور بررسی و تحلیل امور مالی بر اساس قوانین کار ارتقا دهید.